- Τιερί από τη Σαρτρ
- (Thierry de Chartres, ; – 1155). Σχολαστικός φιλόσοφος του 12ου αι.. Ήταν νεότερος αδελφός του επίσης σχολαστικού φιλοσόφου Βερνάρδου από τη Σαρτρ και υπήρξε ένας από τους χαρακτηριστικότερους άνδρες της εποχής του. Το περιεχόμενο της διδασκαλίας του μας είναι γνωστό από την Επτάτευχό του, που αποτελεί συλλογή κειμένων, στα οποία βασιζόταν η διδασκαλία του των 7 ελεύθερων τεχνών. Μόνος ο κατάλογος των έργων, στα οποία αναφέρεται η Eπτάτευχος μαρτυράει πόσο ευρύς ήταν ο πνευματικός ορίζοντας των φιλοσόφων του 12ου αι. και πόσο ξύπνησε η περιέργειά τους. Οι πραγματείες του Δονάτου και του Πρισκιανού αποτελούσαν τη βάση της διδασκαλίας της γραμματικής. Ο Κικέρωνας και ο Μ. Καπέλλας χρησιμοποιούνταν για τη ρητορική. Ο Βοήθιος και σχεδόν ολόκληρο το Όργανο του Αριστοτέλη για τη διαλεκτική. Ο Βοήθιος, ο Καπέλλας, ο Ισίδωρος της Σεβίλης, ο Κολουμέλλας, ο Γιλβέρτος, ο Γερλάνδιος ο Υαγίνος, ο Πτολεμαίος αποτέλεσαν τη βάση της διδασκαλίας της αριθμητικής, της γεωμετρίας, της αστρονομίας και της μουσικής. Στο έργο του De sex dierum operibus, επηρεασμένο υπερβολικά από τον Tίμαιο του Πλάτωνα, ο Τ. προσπαθεί να συμβιβάσει τη φιλοσοφία του Πλάτωνα με τη διήγηση της Γένεσις. Mιλάει περί της δημιουργίας της ύλης, παρομοιάζοντας τον Πατέρα προς το ποιητικό αίτιο, τον Υιό προς το τυπικό αίτιο, το Άγιο Πνεύμα προς το τελικό αίτιο και τα 4 στοιχεία προς το υλικό αίτιο. Ο T., όπως και ο Ιωάννης Σκώτος, είναι μάλλον φραστικός παρά πραγματικός πανθεϊστής. Διακηρύσσει ότι το Άγιο Πνεύμα αντιστοιχεί με αυτό, το οποίο ονομάζει ψυχή του κόσμου, και βεβαιώνει ότι η θεότητα είναι η ουσιαστική μορφή όλων των πραγμάτων. Το ένα είναι η θεότητα, αλλά είναι επίσης και η ουσιαστική μορφή όλων όσων υπάρχουν κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να μπορεί κανείς να πει περί των πραγμάτων ότι αυτά είναι μέσα στον Θεό, γιατί ο Θεός είναι η μορφή αυτών και γιατί ο Θεός είναι ένας. Ο Τ. φαντάζεται την παραγωγή του σύμπαντος από τη θεία μονάδα, όπως τη δημιουργία των αριθμών από τη μονάδα, αλλά προσθέτει ότι η μονάδα, η οποία όταν πολλαπλασιάζεται απαρτίζει τους αριθμούς, είναι μόνο συμμετοχή της αληθινής μονάδας και η συμμετοχή αυτή είναι η ύπαρξη των δημιουργημάτων. Εφόσον το πράγμα μετέχει της μονάδας, υπάρχει. Όταν αποχωριστεί από αυτήν χάνεται. Η πολλότητα λοιπόν σχηματίστηκε από την αληθινή μονάδα, η οποία υπάρχει μέσα στον Θεό, χωρίς παρ’ όλα αυτά να υπάρχει σε αυτόν και αριθμός ή πολλότητα.
Dictionary of Greek. 2013.